Thuốc lá là một chất kích thích được sử dụng khá phổ biến trong cuộc sống. Đặc biệt, nam giới và những người có công việc căng thẳng, nhiều áp lực… là các đối tượng thường xuyên hút thuốc lá như một thói quen, một cách thể hiện bản thân hoặc giải tỏa cảm xúc. Nhưng những người hút thuốc này hầu như không được biết một thông tin vô cùng quan trọng – thuốc lá một trong những tác nhân hàng đầu gây ra đột biến gen. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu về nguy cơ đột biến gen do thuốc lá gây ra nhé!
- Đột biến gen là gì?
Gen là một phần của DNA (deoxyribonucleic acid), có vai trò quy định hoạt động của tế bào (tế bào gì, phân chia thế nào, phát triển ra sao…). Các gen nối tiếp nhau tạo thành một trình tự DNA nhất định, mã hóa cho protein nhất định để đảm nhiệm hoạt động hoặc chức năng nào đó đối với cơ thể.
Đột biến gen ở người nói riêng và đột biến gen nói chung là hậu quả của những biến đổi bất thường về mặt cấu trúc hoặc số lượng của gen. Những biến đổi này thường liên quan đến 1 cặp nucleotide (đột biến điểm) hoặc 1 số cặp nucleotide.
Để dễ hiểu hơn, ta có thể ví như khi ta xem những thứ tạo nên thông tin của gen như một chuỗi các câu, thì đột biến là những lỗi chính tả của các từ hình thành nên những câu đó.
Trong tự nhiên, các gen đều có thể bị đột biến nhưng với tần số thấp. Các tác nhân môi trường như khói bụi, thực phẩm bẩn, khói thuốc lá, uống nhiều rượu bia… là những yếu tố góp phần làm gia tăng tỉ lệ đột biến gen.
Đột biến gen và các tác nhân gây đột biến
- Hiểm họa tiềm ẩn đến từ gen đột biến
Một số đột biến gen nhất định thường được tìm thấy trong một vài căn bệnh ung thư, do đó việc phát hiện những đột biến này có thể giúp chẩn đoán một người có mắc ung thư hay không. Bên cạnh đó, những tế bào được xét nghiệm đột biến gen cũng có thể được sử dụng để kiểm tra độ nhạy đối với thuốc điều trị.
- Mối liên quan giữa đột biến gen và việc hút thuốc lá
- Những nghiên cứu được công bố:
Theo công trình nghiên cứu gần đây của các nhà khoa tại Mỹ và Anh do Viện Wellcome Trust Sanger ở Cambridgeshire (Anh) và phòng thí nghiệm quốc gia Los Almos ở New Mexico (Mỹ) cho thấy mối liên quan trực tiếp giữa số điếu thuốc mỗi người hút trong đời với số lượng đột biến gen của khối u.
Các nhà khoa học đã đo được các tổn thương di truyền nghiêm trọng ở các cơ quan khác nhau trong cơ thể do hút thuốc lá gây ra và nhận thấy ngoài việc gây đột biến 150 gen trong các tế bào phổi, thuốc lá còn gây đột biến 97 gen trong thanh quản, 39 gen ở vòm miệng, 23 gen trong khoang miệng, 18 gen tại bàng quang, và 6 gen ở gan.
Hình ảnh: Các đột biến gen do hút 1 bao thuốc/ 1 ngày trong 1 năm
- Hút thuốc làm tăng nguy cơ đột biến gen
Các nhà khoa học cho biết, thuốc lá chứa xấp xỉ 600 thành phần. Khi điếu thuốc được châm lửa, nó còn tạo ra đến 7000 hóa chất, trong đó có ít nhất 69 chất hóa chất đã được xác định là những chất gây ung thư.
Trong khi đó, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm trên thế giới có khoảng 6 triệu người chết vì 17 loại ung thư được cho là có liên quan đến khói thuốc.
Trong phân tích toàn diện về bệnh ung thư liên quan đến thuốc lá, các nhà nghiên cứu tìm thấy có những đột biến trong ADN ở người hút thuốc. Những đột biến này đại diện cho một chuỗi các tổn thương di truyền mà cuối cùng có thể dẫn đến ung thư, mặc dù các đột biến này có thể khác nhau giữa các tế bào ở các cá nhân.
- Hút thuốc lá thụ động cũng đối mặt với nguy cơ đột biến gen tương đương hút thuốc trực tiếp
Tiến sĩ Kidong Park, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết, việc hít phải khói thuốc thụ động độc hại không kém người hút thuốc. Theo nghiên cứu của WHO, khói được tỏa ra từ đầu điếu thuốc đang cháy chứa chất độc nhiều gấp 21 lần so với khói thuốc thở ra. Lượng khói thuốc người hút thuốc thải ra không khí xung quanh cao gấp 5 lần lượng khói hít vào.
Do đó người không hút thuốc nhưng làm việc thường xuyên trong môi trường có khói thuốc có thể hít vào lượng khói thuốc tương đương với hút 5 điếu thuốc một ngày sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi lên hơn 30% bình thường. Điều đó đồng nghĩa với việc kể cả khi bạn không hút thuốc, bạn cũng hoàn toàn có thể phải chịu những tổn hại từ việc hút thuốc tương đương những người hút thuốc trực tiếp.
- Bỏ thuốc lá có làm giảm thiểu nguy cơ mắc các đột biến gen
Ngừng hút thuốc sớm là phương pháp hiệu quả nhất giúp ngăn ngừa và làm chậm sự phát triển của bệnh tật, các đột biến gen do việc hút thuốc. Bỏ thuốc cũng là cách tốt nhất để bảo vệ bộ gen của bạn, hạn chế để nó tiếp xúc với các tác nhân gây đột biến. Bỏ thuốc lá cũng giúp hệ thống miễn dịch của bạn sẽ trở nên mạnh mẽ hơn. Khi bạn có một hệ thống miễn dịch mạnh mẽ, bạn sẽ có khả năng chống chọi những tác nhân đột biến gen khác, giảm thiểu sự tiến triển của các tổn thương có sẵn do quá trình hút thuốc trước đó.
- Một số lời khuyên để bỏ thuốc lá hiệu quả
Bỏ thuốc lá là một chuyện không hề đơn giản. Có rất nhiều người muốn bỏ thuốc lá nhưng không biết phương pháp bỏ thuốc lá nào hiệu quả hay bỏ thuốc lá bằng cách nào.
Hãy trao đổi với bác sĩ hoặc nhân viên sức khỏe về tình trạng sức khỏe hiện tại, cách dùng thuốc cai thuốc lá nếu được chỉ định và cách đối phó với những cơn thèm thuốc, cách đối phó với hội chứng cai nghiện thuốc lá.
Chọn một ngày thuận tiện để làm ngày bắt đầu cai thuốc lá và cố gắng đừng hoãn lại vì bất cứ lý do gì. Đồng thời, luôn nhớ là một khi đã bắt đầu bỏ thuốc thì nhất định không được động lại điếu thuốc lá. Bởi chỉ cần hút lại 1 điếu thôi là mọi thời gian cố gắng trước đó đều vô nghĩa.
Theo ước tính, có đến 70% người hút thuốc muốn bỏ thuốc, nhưng tỷ lệ số người thành công lại vô cùng ít. Vì vậy, để việc bỏ thuốc lá trở nên dễ dàng, bạn cũng nên sử dụng các sản phẩm hỗ trợ bỏ thuốc lá như Boni-Smok.
Boni-Smok có nguồn gốc 100% thảo dược thiên nhiên, được bào chế dưới dạng nước súc miệng rất tiện lợi. Nước súc miệng Boni-Smok với thành phần thảo dược tự nhiên như: kim ngân hoa, cúc hoa, bồ công anh, natri sulfat,… khi phản ứng với nicotine trong thuốc lá sẽ làm mất vị ngon và mùi thơm của thuốc lá, khiến bạn hết cơn thèm thuốc, từ đó hỗ trợ bỏ thuốc hiệu quả. Ngoài ra, Boni-Smok còn đem lại nhiều hiệu quả cho sức khỏe răng miệng như làm sạch miệng, phòng ngừa chứng hôi miệng, viêm lợi hay sâu răng, hỗ trợ cải thiện mùi của hơi thở.
Boni-Smok đã được nghiên cứu lâm sàng trên bệnh viện cổ truyền Trung Ương cho hiệu quả bỏ thuốc rất cao, BoniSmok đã được chứng minh là phương pháp giúp bỏ thuốc lá thành công nhất hiện nay tại Việt Nam.
Chính vì những đóng góp to lớn ấy, BoniSmok vinh dự nhiều năm liền đạt danh hiệu: “Sản phẩm vàng vì sức khỏe và cộng đồng.”
Các nhà khoa học đã đưa ra những số liệu đáng sợ đến giật mình về tác hại của khói thuốc đến dữ liệu di truyền của cơ thể. Không chỉ gây đột biến gen trong phổi, các bộ phận khác của cơ thể cũng chịu tác động không hề nhỏ của thuốc lá, bởi chất gây ung thư trong thuốc lá được nhìn thấy hầu hết ở các cơ quan tiếp xúc trực tiếp hay gián tiếp với khói thuốc. Chắc rằng bạn cũng không hề muốn phải đối diện với tử thần sớm, hãy từ bỏ thuốc lá trước khi quá muộn. Nếu gặp bất kỳ khó khăn gì trong quá trình bỏ thuốc, hãy gọi điện tới tổng đài tư vấn miễn cước 18001044 để được hỗ trợ.
>>> Xem thêm: