.jpg)
.png)
.png)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Trầm cảm là một loại rối loạn ảnh hưởng tới tâm trạng, gây ra cảm giác buồn bã và mất hứng thú liên tục, dai dẳng kéo dài. Người bị bệnh có thể gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động thường ngày và đôi khi họ cảm thấy cuộc sống này không đáng sống. Người mắc trầm cảm không dễ dàng thoát ra khỏi cảm giác tiêu cực này.
Hiện nay, hàng loạt học sinh đang bị rối loạn tâm thần bởi những áp lực học tập từ nhà trường, gia đình và chuyện tình cảm. Các chuyên gia y tế cảnh báo nếu không có giải pháp hỗ trợ kịp thời, xu hướng học sinh trầm cảm có ý nghĩ tự tử sẽ ngày càng “khủng khiếp”.
Báo động tình trạng học sinh trầm cảm, tự tử
Thời gian qua, liên tiếp những cái chết đau đớn do tự hủy hoại bản thân của học sinh, sinh viên đang trở thành nỗi ám ảnh đối với xã hội.
Cụ thể, tháng 4/2018 nam học sinh lớp 10, trường Tư thục Nguyễn Khuyến, TPHCM đã nhảy từ mái tôn xuống đất tử vong sau nỗ lực khuyên giải bất thành của thầy cô và bạn bè. Theo thư tuyệt mệnh để lại, nguyên nhân khiến em tự kết thúc sự sống là do áp lực trong học tập khi không đạt kỳ vọng của gia đình, thầy cô.
Sự căng thẳng thể hiện trên nét mặt học sinh trước khi vào phòng thi của trường Trần Đại Nghĩa, TPHCM
Trước đó, một học sinh lớp 9 ngụ tại quận 1, TPHCM cũng nhảy từ lầu 7 chung cư vì bị điểm kém trong môn tiếng Anh. Sau cái chết của bé, người mẹ đau đớn chia sẻ về những áp lực trong việc học khiến con chị rơi vào trầm cảm. Dù gia đình đã dành nhiều thời gian ở bên em để chia sẻ, động viên và đưa em đến bác sĩ điều trị tâm lý nhưng không mang lại kết quả.
Sự phát triển của công nghiệp hóa, đô thị hóa ở các thành phố lớn không chỉ tác động đến người lớn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến con trẻ. Trẻ em sống ở các đô thị thường phải đối mặt với nhiều thách thức từ áp lực học tập, sự cạnh tranh lẫn nhau, bên cạnh đó là kỳ vọng quá lớn của gia đình. Những vấn đề trên đã đè nặng tâm lý trẻ dẫn tới những căng thẳng tinh thần, tác động lên vấn đề sức khỏe tâm thần của trẻ.
Tại Hội nghị Khoa học Công nghệ Bệnh viện Quận Thủ Đức (lần thứ IV) nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Y Dược, TPHCM đã công bố kết quả “giật mình” về vấn đề rối loạn tâm thần ở học sinh THPT. Tác giả Thái Thanh Trúc cùng cộng sự, cho hay nghiên cứu của nhóm được thực hiện trong năm 2018 tại 3 trường trên địa bàn TPHCM gồm: Nguyễn Khuyến; Nam Kỳ Khởi Nghĩa; Nguyễn Thái Bình với 1.114 học sinh tham gia ở quy mô 27 lớp gồm cả 3 khối, trên cơ sở đánh giá cả 3 khía cạnh trầm cảm, lo âu, stress.
Học sinh khối 12 là nhóm chịu nhiều áp lực nhất từ các vấn đề xã hội đến học tập
Kết quả khảo sát cho thấy, tỷ lệ stress ở học sinh chiếm hơn 35,1%; lo âu là 59% và trầm cảm là 38,7%. Trong đó, nhiều trẻ đang đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng về mặt sức khỏe tâm thần, không ít trường hợp mắc cả 3 vấn đề nêu trên.
So với khối 10 thì học sinh khối 12 phải trải qua kỳ thi cuối cấp và kỳ thi Trung học Phổ thông Quốc gia, khối lượng bài vở lớn và kiến thức nhiều nên tỷ lệ rối loạn tâm thần cao hơn. Mặt khác, nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy những học sinh có điều kiện kinh tế ở mức nghèo thường đối mặt với những vấn đề tâm lý nặng nề hơn.
Một kết quả nghiên cứu khác được nhóm thực hiện tại khu vực Tây Nguyên về vấn đề học sinh có ý nghĩ tự tử còn chỉ ra xu hướng nguy hiểm hơn khi có tới 27,9% muốn tìm đến cái chết. Nhóm học sinh ở Tây Nguyên không chỉ đối mặt với áp lực học tập mà còn đối mặt với những vấn đề gia đình, xã hội, bị lạm dụng cả về sức lao động lẫn thể xác.
Nguyên nhân gây trầm cảm ở học sinh
Yếu tố tâm lý - xã hội
Đây là yếu tố nguy cơ đáng kể dẫn đến trầm cảm ở lứa tuổi học đường. Rối loạn trầm cảm có thể là kết quả của nhiều yếu tố. Trong đó yếu tố tâm lý - xã hội là một trong những nguyên nhân khởi phát một giai đoạn trầm cảm ở học sinh phổ biến nhất. Đây là yếu tố nguy cơ đáng kể đối với việc duy trì rối loạn trầm cảm ở lứa tuổi học đường.
Bạo lực học đường
Tình trạng bạo lực học đường, bắt nạt bạn cùng lớp, cùng trường qua các trang mạng xã hội ngày càng phổ biến. Hình thức bắt nạt, bạo lực tinh thần gần đây phổ biến nhất là việc lập hội trên các trang mạng cộng đồng, tập trung nói xấu, bêu rếu một bạn nào đó trong lớp, trong trường. Còn ở ngoài đời, nhiều trẻ thường bị trêu trọc, hoặc bị tẩy chay, cô lập, không ai chơi cùng, thậm chí còn bị đánh tập thể ngay tại trường học.
Tình trạng bạo lực học đường, bắt nạt bạn cùng lớp, cùng trường qua các trang mạng xã hội là nguyên nhân phổ biến gây trầm cảm ở học sinh
Áp lực học tập
Những áp lực học tập căng thẳng, đặc biệt là vào mùa thi cử cũng khiến cho các em phải chịu nhiều lo lắng, rối loạn tinh thần. Không những thầy cô giáo mà nhiều bậc cha mẹ cũng kỳ vọng quá nhiều ở trẻ, điều này cũng tạo áp lực cho các em. Các em thường nghĩ rằng người lớn đã quá áp đặt, không có sự thấu hiểu... dẫn đến cảm giác chán sống và xử lý sự việc rất tiêu cực.
Thói quen sống thiếu lành mạnh
Ngoài ra, những thói quen sống không lành mạnh, chẳng hạn như hút thuốc lá, uống rượu, không hoặc ít tập luyện thể thao hay những thói quen không tốt khi ngủ (thức quá khuya, ngủ dậy muộn), nghiện chơi điện tử ảnh hưởng đến chất lượng học tập, sức khỏe,... là một mắt xích trong vòng xoắn bệnh lý gây ra các rối loạn tâm thần.
Gia đình cần quan tâm đến trẻ nhiều hơn để tránh tình trạng trầm cảm
Thiếu sự quan tâm của gia đình, bạn bè
Một sự mất mát lớn trong đời chẳng hạn như thất tình, tình bạn tan vỡ, đi xa gia đình, thi trượt, bỏ học, không đạt kỳ vọng của bản thân và gia đình... cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến trầm cảm. Sự thay đổi trong các mối quan hệ bạn bè cũng là yếu tố stress dẫn đến các bệnh lý về tâm thần. Có thể chỉ là một giai đoạn nhưng đôi khi cũng kéo dài tùy theo ý chí và sự nỗ lực của bản thân
Triệu chứng trầm cảm ở học sinh
Trầm cảm là một dạng rối loạn tâm thần thường gặp, với triệu chứng đa dạng và phong phú như
-
Mất ngủ, mệt mỏi, uể oải. Đây là nguyên nhân gây ra tình trạng giảm sút khả năng học tập ở học sinh.
-
Cảm giác buồn rầu, bực bội, khó chịu làm các em rầu rĩ, cáu gắt không rõ nguyên do.
-
Đôi lúc các em cho mình là vô dụng, vì vậy muốn buông bỏ mọi việc, thậm chí xuất hiện ý nghĩ tiêu cực, chẳng hạn tự tử hoặc gây gổ đánh nhau với bạn bè. Từ đó dẫn đến những rối loạn cơ thể như đau đầu, đau bụng, đau ngực, đánh trống ngực, đau cơ, ra nhiều mồ hôi, kém ăn, gầy yếu...
Giải pháp giúp học sinh tránh bị trầm cảm
Để giúp các em học sinh tránh bị trầm cảm học đường thì gia đình và nhà trường có thể giúp các em:
-
Không tạo áp lực học hành quá lớn cho các em, tạo cho các em tinh thần thoải mái, hứng thú khi học tập…
-
Giúp các em có một lối sống lành mạnh, tránh xa các tệ nạn cũng như các loại chất kích thích.
-
Quan tâm đến các em nhiều hơn đồng thời chia sẻ với các em những vấn đề trong cuộc sống, hướng dẫn các em thoát khỏi những vấn đề rắc rối gặp phải.
-
Nhà trường cần quan tâm tới các em học sinh nhiều hơn, không để xảy ra nạn bạo lực học đường.
Từ thực tế trên, các bác sĩ đề nghị cần có các hoạt động khám sàng lọc, tổ chức tư vấn tâm lý học sinh. Gia đình học sinh cần tìm hiểu các rối loạn tâm thần phổ biến như nguyên nhân, biểu hiện, cách phòng tránh những vấn đề stress, lo âu, trầm cảm để giúp làm giảm các vấn đề về rối loạn tâm thần trong trường học. Việc phát hiện, can thiệp sớm sẽ giúp học sinh vượt qua được các giai đoạn khó khăn và phòng tránh những hậu quả nghiêm trọng trong đó có tự tử.
XEM THÊM:
.jpg)
.png)
